Ademen lijkt eenvoudig, maar hoe je dat doet kan een groot verschil maken. Of je nu door je neus of je mond ademt, beide hebben invloed op het zuurstofgehalte in je lichaam en hoe efficiënt je ademhaling is. In deze blog vergelijken we neusademhaling met mondademhaling en bespreken we het belangrijke ‘Bohr-effect’, evenals hoe een tekort aan zuurstof, oftewel hypoxie, je lichaam beïnvloedt.

Neusademhaling: voordelen voor je gezondheid

Als je door je neus ademt komt er ongeveer een halve liter lucht binnen. Je middenrif, de spier onder je longen, trekt samen. Je ribbenkast zet uit en je longen worden gevuld met lucht. De lucht komt diep in de longen terecht. Hier vindt de meeste zuurstofopname plaats en wordt kooldioxide afgegeven. De neus dient tevens als een beschermend filter voor je luchtwegen, want de neus verwarmt, bevochtigt en zuivert de lucht voordat deze je longen bereikt.

Mondademhaling: de nadelen

Bij het ademen door je mond gebruik je voornamelijk je borstspieren. Dit heeft tot gevolg dat alleen de bovenste delen van de longen worden gevuld. De lucht komt niet diep genoeg in je longen om optimaal zuurstof op te nemen. Hierdoor is de zuurstofopname minder efficiënt en kunnen er problemen ontstaan, zoals vermoeidheid of minder goede prestaties tijdens inspanning.

Het Bohr-effect

Het Bohr-effect speelt een belangrijke rol in hoe zuurstof wordt afgegeven aan je weefsels. Dit effect beschrijft hoe de relatie tussen zuurstof en hemoglobine (het eiwit in je bloed dat zuurstof vervoert) verandert op basis van de hoeveelheid kooldioxide (CO2) in je bloed. CO2 is essentieel om zuurstof vanuit hemoglobine in het bloed naar de cellen in je lichaam vrij te maken. Wanneer je echter te veel ademt, verlies je een overmatige hoeveelheid CO2, wat leidt tot een verminderde afgifte van zuurstof door hemoglobine aan de lichaamscellen. Hoewel het tegenstrijdig klinkt, krijgen je lichaamscellen minder zuurstof wanneer je te veel ademt. Dit verschijnsel staat bekend als het Bohr-effect.

Wanneer de cellen minder zuurstof krijgen, kan dit leiden tot vermoeide spieren, spierpijn en algemene vermoeidheid.

Hypoxie: wat het doet met je lichaam

Hypoxie, of een tekort aan zuurstof in je lichaam, stimuleert je lichaam om meer rode bloedcellen te produceren. Dit gebeurt omdat je lichaam probeert om meer zuurstof naar je weefsels te transporteren. Bij fysieke inspanning, zoals intensieve training, is deze toename van rode bloedcellen vaak voordelig. Het helpt om de zuurstofvoorziening naar je spieren te verbeteren, wat je prestaties en uithoudingsvermogen verhoogt.

Echter, in sommige omstandigheden kan een verhoogde productie van rode bloedcellen juist nadelig zijn. Bij bepaalde ziektes/aandoeningen kan deze verhoogde bloedproductie bijdragen aan de verspreiding van cellen of ziekteverwekkers door je lichaam. In zulke gevallen kan de verhoogde productie van rode bloedcellen de ziekte verergeren.

Conclusie

Hoewel mondademhaling je misschien meer lucht lijkt te geven, is een neusademhaling gezonder en efficiënter. Het zorgt ervoor dat je longen optimaal functioneren; je meer zuurstof opneemt en je luchtwegen beschermd blijven. Bovendien helpt een neusademhaling om het Bohr-effect beter te reguleren. Je hoeft minder vaak adem te halen , waardoor de zuurstofvoorziening voor je cellen wordt geoptimaliseerd en vermoeidheid afneemt. Weet ook dat het effect van verhoogde rode bloedcellen door hypoxie sterk afhangt van de context: nuttig bij fysieke inspanning, maar mogelijk problematisch bij bepaalde ziekten. Probeer eens bewust door je neus te ademen en merk het verschil in je welzijn en prestaties!

Bekijk ook eens de informatiefolder over mondademhaling van het ST Antonius ziekenhuis.